Լույսի և տիեզերքի շարժումը, որը նաև հայտնի է որպես Լույս և տիեզերական արվեստի շարժում, հեղափոխական ուժ է եղել տեսողական գեղագիտության աշխարհում: Այս գեղարվեստական և գեղագիտական շարժումը, որն առաջացել է 1960-ականներին և 1970-ականներին Հարավային Կալիֆորնիայում, մարտահրավեր է նետել տեսողական գեղագիտության ավանդական հեռանկարներին՝ շեշտը դնելով լույսի և տարածության փոխակերպող ուժի վրա:
Հասկանալով լույսի և տիեզերական շարժումը
Լույսի և տարածության շարժումը բնութագրվում էր այնպիսի նյութերի օգտագործմամբ, ինչպիսիք են ապակին, խեժը և արհեստական լույսը, որպեսզի ստեղծեն սուզվող և գրավիչ արվեստի փորձ: Այս շարժման մեջ ներգրավված արվեստագետները ձգտում էին ճեղքել ավանդական գեղարվեստական արտահայտության սահմանները՝ կենտրոնանալով իրենց ստեղծագործությունների զգայական փորձառության վրա՝ պղտորելով արվեստի, ճարտարապետության և դիզայնի սահմանները:
Հեղափոխական տեսողական գեղագիտություն
Լույսի և տարածության իրենց նորարարական օգտագործման միջոցով լույսի և տիեզերական շարժման հետ կապված արվեստագետները մարտահրավեր նետեցին տեսողական գեղագիտության ավանդական պատկերացումներին: Առաջնահերթություն տալով հեռուստադիտողի փորձին արվեստի տարածքում՝ նրանք վերաիմաստավորեցին արվեստի և հանդիսատեսի հարաբերությունները: Դիտողի փորձառության և զգայական ընկալման այս շեշտադրումը նոր հարթություն է ավելացրել տեսողական գեղագիտության հայեցակարգին` գերազանցելով ավանդական գեղարվեստական ներկայացման սահմանափակումները:
Լույսի արվեստի ազդեցությունը
Լույսի արվեստը, որպես լույսի և տարածության շարժման նշանավոր ճյուղ, շարունակում է գրավել հանդիսատեսին և մարտահրավեր նետել տեսողական գեղագիտության ավանդական հեռանկարներին: Օգտագործելով լույսի ուժը որպես գեղարվեստական արտահայտման միջոց՝ լույսի արվեստագետները ստեղծում են դինամիկ, ընկղմվող և հաճախ ինտերակտիվ ինստալացիաներ, որոնք դիտողներին հրավիրում են վերանայել տեսողական գեղագիտության իրենց ըմբռնումը:
Ընդգրկելով նորարարությունը և ստեղծագործությունը
Լույսի և տիեզերական շարժումը և լուսային արվեստը խրախուսել են արվեստագետներին և դիզայներներին բացահայտել տեսողական գեղագիտության նոր հորիզոններ: Ընդգրկելով նորարարությունն ու կրեատիվությունը՝ նրանք ընդլայնել են հնարավորությունները այն բանի, ինչը կարելի է համարել էսթետիկորեն գրավիչ՝ հրավիրելով հանդիսատեսին աննախադեպ ձևերով ներգրավվել արվեստի հետ:
Մինչ մենք շարունակում ենք ուսումնասիրել լույսի և տարածության շարժման փոխակերպող ուժը վիզուալ գեղագիտության վերաբերյալ ավանդական հեռանկարները վիճարկելու համար, պարզ է դառնում, որ այս շարժումը վերափոխել է արվեստի և դիզայնի հետ մեր հասկացողությունն ու փոխազդեցությունը: Լույսի, տարածության և նյութերի իրենց պիոներական օգտագործման շնորհիվ այս շարժման հետ կապված արվեստագետները անջնջելի հետք են թողել տեսողական գեղագիտության աշխարհում: