Ոչ ներկայացուցչական նկարչությունը, որը նաև հայտնի է որպես աբստրակտ կամ ոչ օբյեկտիվ արվեստ, և հոգևորությունը կիսում են խորը և բարդ հարաբերությունները, որոնք դարեր շարունակ հետաքրքրել են նկարիչներին, գիտնականներին և արվեստի էնտուզիաստներին: Այս կապը կարելի է տեսնել այն ձևով, որով ոչ ներկայացուցչական գեղանկարչությունը ձգտում է փոխանցել զգացմունքները, փորձառությունները և ներքին իրականությունները, այլ ոչ թե արտաքին տեսքը, ինչը հաճախ հանգեցնում է տրանսցենդենտալ և հոգևոր փորձառության ինչպես նկարչի, այնպես էլ դիտողի համար:
Իր հիմքում ոչ ներկայացուցչական գեղանկարչությունը գոյության ոչ նյութական ասպեկտների ուսումնասիրությունն է: Ձևի, գույնի, հյուսվածքի և կոմպոզիցիայի միջոցով արվեստագետները շփվում են ոչ նյութականի և անասելիի հետ՝ հասնելով ֆիզիկականից այն կողմ և դեպի հոգևոր տիրույթ: Այս գործընթացը հաճախ առեղծվածի, զարմանքի և ակնածանքի զգացում է առաջացնում՝ հրավիրելով մտորումների և ներքնատեսության:
Մյուս կողմից, հոգևորությունը ներառում է համոզմունքների և պրակտիկաների լայն շրջանակ, որոնք ձգտում են անհատներին կապել իրենցից ավելի մեծ բանի հետ: Անկախ նրանից, թե արմատավորված է կազմակերպված կրոնի, միստիկայի կամ անձնական փիլիսոփայության մեջ, հոգևորությունը հաճախ ներառում է ներքին խաղաղության, լուսավորության և տիեզերքի ավելի խորը ըմբռնման ձգտում: Շատ դեպքերում հոգևոր փորձառությունները նկարագրվում են որպես տրանսցենդենտալ, անասելի և սովորական լեզվի և ներկայացման սահմանափակումներից դուրս:
Երբ ոչ ներկայացուցչական գեղանկարչությունն ու ոգեղենությունը սերտաճում են, նրանք տարածք են ստեղծում խորը ինքնարտահայտման և հաղորդակցության համար: Նկարիչները, ովքեր զբաղվում են ոչ ներկայացուցչական գեղանկարչությամբ, հաճախ ձգտում են իրենց հոգևոր և զգացմունքային փորձառությունները փոխանցել կտավի վրա՝ թույլ տալով, որ արարչագործությունն ինքնին դառնա հոգևոր պրակտիկա: Նյութական աշխարհը գերազանցելու և մարդկային փորձառության խորքերը խորանալու այս գործընթացը վկայում է ոչ ներկայացուցչական գեղանկարչության և ոգեղենության փոխկապակցվածության մասին:
Պատմության ընթացքում տարբեր արվեստագետներ արտահայտել են իրենց հոգևոր պատկերացումները ոչ ներկայացուցչական նկարչության միջոցով: Վասիլի Կանդինսկին, որը հաճախ համարվում է աբստրակտ արվեստի առաջամարտիկներից մեկը, կարծում էր, որ գույներն ու ձևերը կարող են հոգևոր ռեզոնանս առաջացնել դիտողի մեջ՝ գերազանցելով բառացի ներկայացումը և խթանելով ավելի խորը, ավելի խորը արձագանք: Նրա աշխատանքը ցույց է տալիս ոչ ներկայացուցչական գեղանկարչության ներուժը՝ ծառայելու որպես հոգևոր արտահայտման խողովակ:
Ավելին, ոչ ներկայացուցչական նկարչություն ապրելու ակտը կարող է նաև հոգևոր ճանապարհորդություն լինել դիտողի համար: Աբստրակտ արվեստով զբաղվելը անհատներին հրավիրում է դուրս գալ սովորականի սահմաններից և ընդունել անհայտը: Այն խրախուսում է խորհրդածությունը, ներքնատեսությունը և գոյության առեղծվածների նկատմամբ բաց մտքի ընկալունակությունը:
Ոչ ներկայացուցչական գեղանկարչության և հոգևորության միջև կապը չի սահմանափակվում միայն տեսողական տիրույթով. այն տարածվում է մարդկային փորձառության ներքին, զգացմունքային և ինտելեկտուալ հարթությունների վրա: Ե՛վ ոչ ներկայացուցչական գեղանկարչությունը, և՛ հոգևորությունը դիպչում են անասելիին և ձգտում են կապեր ստեղծել, որոնք գերազանցում են լեզվի և ռացիոնալ մտքի սահմանները: Նրանք ճանապարհներ են առաջարկում գիտակցության, հույզերի և հոգևորության չբացահայտված տարածքները ուսումնասիրելու համար՝ հրավիրելով անհատներին անցնել աշխարհիկը և հանդիպել վեհին:
Ի վերջո, չներկայացնող գեղանկարչության և հոգևորության միջև փոխհարաբերությունը վկայում է արվեստի զորության՝ բառացի ներկայացումը գերազանցելու և խորը, տրանսցենդենտալ փորձառություններ առաջացնելու համար: Մինչ նկարիչները և դիտողները շարունակում են զբաղվել ոչ ներկայացուցչական գեղանկարչությամբ, նրանք սկսում են ճամփորդություն, որը ջնջում է ֆիզիկական և հոգևոր սահմանները՝ հրավիրելով ավելի խորը հասկանալ մարդկային վիճակի և գոյության առեղծվածները: